Viết lên hy vọng – Cuốn sách hay về thầy và trò
Tác giả: Erin Gruwell và Những Nhà văn Tự do
Như câu nói của Rene Descartes: “Đọc sách hay cũng giống như trò chuyện với các bộ óc tuyệt vời nhất của những thế kỷ đã trôi qua.”. Và chính điều đó khiến mỗi chúng ta có cảm hứng để đọc những trang sách giá trị. Trong tháng 11, tháng tôn vinh các nhà giáo, chúng tôi xin giới thiệu về cuốn sách mang tên “Viết lên hy vọng” được Erin Gruwell và Những Nhà văn Tự do sáng tác. Cuốn sách là những chương nhật kí giàu tính tự sự thể hiện tình cảm, suy nghĩ của các bạn học sinh. Cuốn sách tập hợp 150 câu chuyện do chính các em viết hay Những nhà văn tự do đã được đề cập.
Erin Gruwell sinh ngày 15 tháng 8 năm 1969 tại Glendora, California. Gruwell tốt nghiệp Trường Trung học Bonita ở La Verne (Calif.) và Đại học California, Irvine, nơi cô nhận được Giải thưởng Cựu sinh viên Danh dự và Danh dự Xuất sắc. Gruwell có bằng thạc sĩ và chứng chỉ giảng dạy tại Đại học Bang California, Long Beach, đồng thời được Trường Cao đẳng Giáo dục của trường vinh danh là Cựu sinh viên Xuất sắc. Ban đầu Erin dự định theo học trường luật và trở thành luật sư thay vì giáo viên. Sau khi xem tin tức về cuộc bạo loạn ở Los Angeles năm 1992, cô quyết định trở thành giáo viên. Không chỉ giảng dạy, Erin Gruwell còn sáng tác cuốn sách “Người gieo hy vọng” và “Viết lên hy vọng”.
Erin Gruwell đã viết: “Tôi rất hi vọng cuốn sách này sẽ đến được với người giáo viên mà bạn yêu quý nhất, rằng mỗi cá nhân sẽ tìm thấy một phần cuộc đời mình qua những trang sách này. Tôi hi vọng bạn sẽ cảm thấy cảm thông và yêu kính các nhà giáo dục. Và tôi hi vọng những người đang làm thầy sẽ nhìn thấy mình trên gương mặt những đồng nghiệp dũng cảm đã chia sẻ những điều không yên ổn trong lớp học và những chiến thắng nhỏ nhoi họ dành được.”
Nội dung chính của cuốn sách kể về cuộc hành trình của cô giáo người Mỹ Erin Gruwell kiên trì thay đổi con người của các em học sinh ở phòng học 203. Cô đã cùng các học sinh viết lên cuốn nhật kí làm thay đổi cả nền giáo dục Mỹ lúc đó.
Nhân vật chính là cô giáo người Mỹ Erin Gruwell và học sinh ở phòng học 203.
Năm 1994, Erin Gruwell - một giáo viên Ngữ văn mới 23 tuổi và tràn đầy lý tưởng - về dạy tại trường Trung học Wilson, Long Beach, California. Cô phải đương đầu với một lớp học toàn những học sinh cá biệt. Tuy cả lớp đều tỏ thái độ chống đối cô nhưng cô vẫn không đầu hàng, cô có niềm tin mãnh liệt rằng: Giáo dục có thể chiến thắng cả những nghịch cảnh tồi tệ nhất. Và rồi một ngày, từ một sự cố trong lớp học, cô vô cùng ngạc nhiên khi phát hiện ra các học sinh trong lớp sống trong khu ổ chuột đầy phức tạp và bạo lực ở Long Beach – Mỹ: nhà tù, súng đạn, bắn giết, bạo hành, băng đảng, ma túy… là những gì các em phải chứng kiến, đụng chạm hằng ngày. Chính vì vậy cô đã giới thiệu cho các học sinh hai cuốn sách có nét tương đồng với hoàn cảnh các em, rồi cùng các em viết nên cuốn nhật kí tổng hợp đầy những câu chuyện về cuộc đời các học sinh. Từng trang nhật kí đều là những dòng tâm sự, những lời hỏi thăm, những lời động viên tới các bạn học sinh trong lớp với nhau. Để rồi những dòng tâm sự đó đã làm rung chuyển cả nền giáo dục Mỹ lúc bấy giờ.
Mở đầu từ cuốn nhật kí truyền tay , các bạn học sinh dần mở lòng với những câu chuyện riêng của mỗi cá nhân được thể hiện trên từng trang giấy trắng, mỗi một tác giả lại là nhân vật chính trong cuộc đời của họ vì thế mỗi trải nghiệm riêng của mỗi người là khác nhau nhưng đều có một điểm chung rằng họ sẵn sàng vượt qua và đối mặt với những thử thách khó khăn. Từ những màn đêm đen kịt, từng câu chữ dần dần trở nên xán lạn cũng giống như những mảnh đời trong cuốn nhật kí vậy, cứ ngỡ là phải sống mãi trong sự dày vò nhưng rồi các bạn học sinh đã cùng nhau thoát ra khỏi một tương lai đen tối để bước về phía trước.
Thành công của Erin Gruwell là một minh chứng vô cùng rõ ràng cho chân lý trong câu nói của Sukhomlinskij: "Đối với người giáo viên, cần phải có kiến thức, có hiểu biết sư phạm về quy luật xã hội, có khả năng dùng lời nói để tác động đến tâm hồn học sinh, có kỹ năng đặc sắc nhìn nhận con người và cảm thấy những rung động tinh tế nhất của trái tim con người”. Cuốn sách đã cho chúng ta thấy rằng giáo dục không chỉ là việc trao dồi kiến thức mà còn là trao dồi về mặt tình cảm, suy nghĩ và lối sống tốt đẹp cho học sinh. Những dòng nhật ký là những ngày thay đổi tích cực của các học sinh ở phòng 203 - điều mà không một ai có thể ngờ tới. Điều đó cũng cho ta thấy một triết lý cao đẹp: Dù vỏ có khác nhau thì hạt đậu vẫn chỉ là hạt đậu. Có loại ngon hơn, có loại tươi hơn, nhưng suy cho cùng, chúng đều là hạt đậu. Như cô Erin đã nói: “ Đừng đánh giá hạt đậu qua vỏ ngoài của nó, hãy đánh giá bằng lớp bên trong nó. Chỉ cần vẫn còn là con người, vì suy cho cùng, tất cả mọi người đều như nhau “. Đồng thời cuốn sách cũng lên án tác hại khôn lường của chiến tranh, biến những đứa trẻ vốn sẽ có một tương lai rộng mở trở thành những học sinh bạo lực, mất niềm tin, hi vọng vào cuộc sống để rồi bị người đời kì thị, dèm pha.
“Viết lên hi vọng” làm người đọc rưng rưng và hồi hộp vì được chứng kiến qua từng trang sách những thay đổi theo hướng tốt đẹp của những đứa trẻ thuộc tầng lớp đáy của một hoàn cảnh sống hỗn loạn và bạo lực, đã mong muốn được trở thành những ngọn lửa, những tia chớp và tiếng sấm, có thể thay đổi được thế giới. Và đến nay, những dòng viết hy vọng đó đã và đang trở thành những món quà quý báu cho những ai đang rơi vào tuyệt vọng, những ai tưởng chừng là “đồ bỏ đi”. Cái gì xuất phát từ trái tim sẽ đi đến được tới trái tim, cuốn sách này đã trở thành động lực, trở thành ngọn đuốc soi đường giúp sợi dây liên kết ngày càng bền chặt, thấu hiểu hơn giữa người và người với nhau.
Nội dung sách chỉ đơn thuần là những trang nhật ký của những bạn học sinh, thoạt nhìn có vẻ chẳng có gì đặc biêt. Nhưng những dòng nhật ký ấy đã ghi lại một cách chân thực cuộc sống, suy nghĩ, tâm tư của các bạn trẻ ấy, những người đang phải đối mặt với biết bao vấn đề cản bước mình. Bằng việc viết ra những tâm sự, các bạn đã trải lòng, đã thấu hiểu chính mình hơn, từ đó giúp Erin Gruwell thắt chặt mối dây liên hệ giữa cô và học trò. Một trong những điều quan trong nhất của một nền giáo dục không phải là nối liền mọi khoảng cách giữa học sinh và giáo viên hay sao? Đó chính là điều mà “Viết lên hy vọng” đã làm được.
Cuốn sách đã làm người đọc rất nghẹn ngào khi đọc những dòng nói về những cố gắng, nổ lực, khó khăn mà Erin đã phải đối mặt khi mới bước chân vào phòng 203. Đối với một giáo viên mới ra trường mà nói, đó là một thách thức lớn và cứng cựa. Nếu như là những giáo viên bình thường khác, có lẽ cô cũng đã bỏ cuộc từ lâu với những học sinh cá biệt khó trị này, nhưng với tình yêu nghề giáo, với niềm tin mãnh liệt của mình đối với các học sinh, cô đã chọn ở lại, ở lại với hi vọng có thể thay đổi các học sinh ở phòng học 203, và cô đã làm được đồng thời chứng tỏ cho mọi người thấy rằng điều gì cũng có thể thay đổi nếu bạn cố gắng. Thật lòng tôi rất thương các học sinh ở phòng học 203, chỉ tại tác động của chiến tranh quá lớn mà các em đã đánh mất chính bản thân mình, bị người đời hắt hủi, xa lánh. Đồng thời cũng nể phục sự kiên trì không ngừng nghủ khi cố gắng thay đổi các học sinh, cô như là một hi vọng sống thứ hai được ông trời ban tặng cho các học sinh, giúp các em có thêm niềm tin vào cuộc sống, dám dũng cảm theo đuổi ước mơ. Tôi tin chắc rằng tất cả những học sinh ở phòng học 203 rồi sẽ trở thành một con người có ích cho xã hội và hơn thế nữa. Tất cả đều là nhờ công nuôi dạy của cô giáo Erin - một nhà giáo tuyệt vời.
Từ những vết sẹo lồi trong tim, chúng đã được biến thành những tác phẩm được người đời công nhận, mỗi một trang giấy lại là một hoàn cảnh bất hạnh nhưng nhờ những số phận éo le ấy ta lại thấy được sự tàn khốc và mặt trái của xã hội . Điều khiến cuốn nhật kí trở nên đặc biệt là nhờ những câu chữ vụng về nhưng đầy sự khát khao, chân thật của câu chuyện mà mỗi tác giả đem lại . Chính vì những số phận đầy rẫy khó khăn mà ta thấy được giá trị của sự lạc quan hay sự nỗ lực vượt qua gian nan của các nhà văn tự do từ đó bộc lộ lên ý nghĩa mà cuốn nhật kí này ca ngợi. Thế nên quyển sách xứng đáng là chỗ dựa tinh thần an ủi những người đang mất đi niềm tin hi vòn trong chính cuộc đời của họ.
Cuốn nhật kí “Viết lên hy vọng” gửi gắm tới người đọc những niềm tin, hy vọng sống trong cuộc đời. Cuốn sách được viết ra nhằm động viên tinh thần những mảnh đời còn thiếu thốn hay mất niềm tin vào cuộc sống , tạo cho người đọc một cảm giác an toàn và cho ta thấy được sự cố gắng của những tấm gương đi trước, những người lái đò tận tụy đưa đàn con thơ tới bến bờ trí thức không ai khác chính là người thầy người, thầy cô là người cầm ngọn đuốc soi đường cho học trò đi tới con đường tương lai tốt đẹp. Có thể nói,dù đứng dưới ánh nắng chói chang nhưng người thầy, người cô vẫn luôn tỏa sáng theo cách riêng của họ.
Trần Khánh Huyền, Nguyễn Hải Hà, Phạm Vũ Xuân Linh (Lớp 8A3)
